شناسایی قارچ‏های عامل شانکر سیب در سه منطقه عمده کشت سیب در ایران

بیماری شانکر سیب در چند سال اخیر در مناطق عمده کشت سیب و به خصوص در استان آذربایجان غربی و شهرستان سمیرم استان اصفهان گسترش زیادی پیدا کرده است و در حال حاضر یکی از بیماری‏های مهم سیب در کشور می‏باشد. بنابراین به منظور شناسایی عوامل قارچی ایجاد کننده‏ی شانکر سیب در سه منطقه عمده کشت این محصول (آذربایجان غربی، سمیرم و دماوند)، در تابستان 1391 از باغات متعددی نمونه‏برداری به‏ عمل آمد. پس از انجام مراحل جداسازی و خالص‏سازی، در مجموع 90 جدایه خالص‎سازی گردید. از جدایه‏های خالص شده 68 جدایه جهت انجام آزمون بیماری‏زایی روی شاخه بریده انتخاب شدند، سپس جدایه‏های بیماری‏زا روی شاخه بریده، براساس ویژگی‏های مورفولوژیکی و داده‏های مولکولی حاصل از تکثیر ناحیه‏ی its1-5.8s-its2، در سطح گونه شناسایی شدند. در مجموع 4 گونه‏ شامل cytospora cincta (گونه غالب در سه منطقه مورد نمونه‏برداری با فراوانی 40 درصد) ، neoscytalidium hyalinum (جدا شده از باغات سمیرم و خمینی‏شهر استان اصفهان با فراوانی 30 درصد) ، diplodia bulgarica (جدا شده از باغات استان آذربایجان غربی با فراوانی 20 درصد) و eutypa lata (جدا شده از باغات شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی با فراوانی 10 درصد) شناسایی شدند. گونه‏ی e. lata برای اولین بار از روی سیب در این تحقیق از ایران گزارش می‏شود. توانایی بیماریزایی هر یک از گونه های شناسایی شده روی نهال‏های دو ساله رقم زرد لبنانی ((golden delicious در شرایط مزرعه بررسی شد. نتایج این آزمون پس از شش ماه (از 5 خردادماه تا 8 آذرماه 1392) نشان داد که سه گونه قادر به ایجاد علائم شانکر هستند. از نظر شدت علائم سه گونه: n. hyalinum، d. bulgarica و c. cincta به ترتیب در درجه اول تا سوم اهمیت قرار گرفتند. همچنین اثر دماهای مختلف 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجه سلسیوس روی رشد شعاعی گونه‏های شناسایی شده روی محیط کشت pda بررسی شد و نتایج نشان داد که دماهای بیشینه، بهینه و کمینه به ترتیب برای گونه n. hyalinum، 40، 30 و 10 درجه سلسیوس، برای گونه‏ی d. bulgarica 30، 25 و 10 درجه سلسیوس و برای گونه e. lata 30، 25-20 و کمتر از 10 درجه سلسیوس و برای گونه‏ی c. cincta 28-27، 20-15 و کمتر از 10 درجه سلسیوس می‏باشند.